Yakın Dönem Türk Siyasi Tarihinde Cami Baykurt Bey

"Gerçek sürgünler diyarının gözlerden uzak bir köşesinde toplanmış bir avuç genç doktor ve subay, yakın bir gelecekte insanlığa layık bir cemiyet kurmak ümidi ve hayaliyle yaşıyorduk. Eğer onlar da bizi terk etselerdi yüreğimiz karşıki çöller gibi kuruyacaktı. Fakat tecrübesizdik. Emel yolunun dikenler ve işkencelerle dolu yokuş olduğunu bilmiyorduk" bu sözleri Cami Bey, 1896'da Trablusgarp'a genç bir teğmen olarak gönderildiği zaman söylüyordu.

Hakikaten de Trablusgarp'ta başlayan askeri görev, devamında 1908 Meclisinde milletvekilliği ve ardından başlayan I.Dünya Savaşı kesintisiz ve yorucu bir yaşam hikayesi... Bununla da son bulmayacak ve bu kez Mondros'la ülke işgale maruz kalınca yine Cami Bey, kendini vazifeli bilip İzmir Müdafaa-i Hulcjik-ı Osmaniye Cemiyeti'nin kuruluşunda yer alacak, Ankara'daki Meclisin ilk İçişleri Bakanı olacak ve sonra Roma ...